Een stukje geschiedenis van Nijmegen

ca. 1938 de WASC-buurt

Nijmegen is lange tijd ommuurd geweest, een echte vestingstad. Rond 1300 werd het woongebied omgeven door muren en/of wallen, die regelmatig werden verlegd door de groei van de stad. In de veertiende eeuw werd de stad omgeven door stevige muren. In de vijftiende eeuw werd Nijmegen erkend als Hanzestad. Naast de agrarische bedrijvigheid kwamen er ook veel ambachtslieden en kooplui. De welvaart nam toe en houten huizen werden door stenen huizen vervangen. Kijk voor meer informatie over de roerige geschiedenis van de stad op www.nijmegencity.nl onder het kopje ‘historie’. Na 1800 begonnen de muren een grote belemmering te vormen voor de nodige uitbreiding van de stad i.v.m. de grote aanwas van bewoners door de toenemende welvaart, maar zelfs na veelvuldig verzoek, stond de regering niet toe deze af te breken.

Foto uit ca. 1870 waarop een gedeelte van het oude station (links net nog zichtbaar) van de spoorweg Nijmegen-Kleef voorkomt, vooraan de Oranjesingel en links naast de molen het begin van het Keuze Kareplein. (Bron: Kroniek van Nijmegen, 1901)

Voor haar ontwikkeling wilde Nijmegen heel graag op het spoorwegnet aangesloten worden, Arnhem was reeds aangesloten, maar de muren verhinderden dit. Een groep Nijmeegse burgers begon een lobby in 1860 en richtte in 1863 de Nijmeegsche Spoorwegmaatschappij (NSM) op en in 1865 werd Nijmegen op het Duitse spoorwegnet aangesloten met een spoorlijn van Nijmegen-Stad naar Kleve. Het stationnetje was van hout en stond op de plaats waar nu de Vereeniging staat. Er is jammergenoeg slechts één enkele foto van dit station bekend. De spoorlijn liep precies op de plaats waar nu de Witsenburgselaan en de Willem Schiffstraat liggen. (kaart overgenomen van www.noviomagus.nl, Nijmegen in 1868).

Er werd ook een lijntje van het stationnetje naar de Waal aangelegd. Ter herinnering aan de aanleg van deze spoorlijn naar Kleve werd in 1884 een beeld geplaatst op het Valkhof, dicht bij de Lindenberg.

Pas in 1874 besluit de Tweede Kamer dat de stadsmuren afgebroken mogen worden. Tussen 1876 en 1882 worden de muren en op twee na alle stadspoorten afgebroken. Restanten van de stadsmuren zijn er alleen nog bij het Kronenburgerpark en het Hunerpark.
In 1879 wordt Nijmegen als laatste stad aangesloten op het Nederlandse spoornet door een verbinding met Arnhem. De eerste brug over de Waal wordt dan voor Nijmegen een feit. Het station wordt verplaatst naar de plek waar het huidige station nu staat. De route van deze spoorlijn werd dus ook veranderd. Het oude stationsgebouw werd op 17 maart 1880 verkocht. In de PGNC van 7 maart 1880 stond in de aankondiging van de openbare verkoop: “De wegruiming moet geschieden binnen één maand na de toewijzing .”

Later volgen ook nog spooraansluitingen richting Den Bosch en richting Venlo.

Wie wat meer wil bekijken kan terecht op deze pagina over de spoorweg door onze buurt:  spoorweg-door-de-buurt